T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ KATMA DEĞER VERGİSİ
GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
|
||||
Sayı
|
:
|
39044742-BSMV-1081
|
24/07/2013
|
|
Konu
|
:
|
Sigorta acenteleri arasında verilen işler nedeni ile
elde edilen komisyonların KDV ve BSMV karşısında durumu ve fatura düzeni
|
||
İlgi dilekçenizde acenteler arasında
yapılan iş tekliflerinin değerlendirilmesi sonucu elde edilen komisyonların ve
aktiflerinde kayıtlı bulunan nakil vasıtalarının ve demirbaşların satılması
halinde vergi uygulamaları konusunda görüş talep edilmektedir.
I- GİDER VERGİLERİ KANUNU AÇISINDAN
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28
inci maddesinde; "Banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226
sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere,
her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi
lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar
banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir." hükmü, 01.08.2008 tarihinde
yürürlüğe giren 5766 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle değişik 30 uncu
maddesinde ise, "Banka ve sigorta muameleleri vergisini banka ve
bankerlerle sigorta şirketleri öder. Sigorta aracıları tarafından yapılan
sigorta işlemlerinde de verginin mükellefi sigorta şirketleridir." hükmü
yer almaktadır.
Ayrıca, 26.07.2008 tarihli ve 26948 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan 86 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinin
"A- Sigorta İşlemlerinde BSMV Mükellefi" başlıklı bölümünde;
"...6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesi uyarınca, verginin doğması için
sigorta şirketlerince bir muamele yapılması ve bu muamele sonucunda lehe nakden
veya hesaben para alınması gerekmektedir. Ayrıca, 5766 sayılı Kanunun 25 inci
maddesiyle değişik 6802 sayılı Kanunun 30 uncu maddesine göre, sigorta
aracıları tarafından yapılan sigorta işlemlerinde de verginin mükellefi sigorta
şirketleridir.
6802 sayılı Kanunda değişiklikler yapan
5766 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin yürürlüğe girmesinden önceki uygulamaya
göre sigorta işlemlerinde BSMV'nin mükellefi, sigorta şirketleri ile bu
şirketler tarafından sözleşme yapma veya prim tahsil etme yetkisi verilen
sigorta acenteleriydi. Ancak, 5766 sayılı Kanunla yapılan değişiklikler
uyarınca, 1/8/2008 tarihinden itibaren sözleşme yapma veya prim tahsil etme
yetkisi bulunan sigorta acenteleri ile sigorta acenteliği bulunan banka
şubeleri tarafından yapılan sigorta işlemleri de dahil olmak üzere bütün
sigorta işlemlerinde verginin mükellefi sigorta şirketleridir."
açıklamalarına yer verilmiştir.
Buna göre, bütün sigorta işlemlerinde
verginin mükellefi sigorta şirketleri olup, sigorta acenteleri ve brokerlar
tarafından yapılan sigorta işlemleri ile bunların aktiflerinde bulunan demirbaş
veya nakil vasıtalarının satış işlemleri BSMV nin konusuna girmemektedir.
II- KATMA DEĞER VERGİSİ (KDV) KANUNU
AÇISINDAN
3065 sayılı KDV Kanununun;
1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari,
sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim
ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,
17/4-e maddesinde, banka ve sigorta
muameleleri vergisi kapsamına giren işlemler ve sigorta aracılarının sigorta
şirketlerine yaptığı sigorta muamelelerine ilişkin işlemlerinin KDV den
istisnaolduğu
hükme bağlanmıştır.
5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 2 inci
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, sigorta aracıları sigorta acentesi
ve brokerleri olarak sayılmış olup aynı maddenin (m) bendinde ise sigorta
acentesi; ticarî mümessil, ticarî vekil, satış memuru veya müstahdem gibi tâbi
bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak muayyen bir yer veya bölge
içinde daimî bir surette sigorta şirketlerinin nam ve hesabına sigorta
sözleşmelerine aracılık etmeyi veya bunları sigorta şirketleri adına yapmayı
meslek edinen, sözleşmenin akdinden önce hazırlık çalışmalarını yürüten ve sözleşmenin
uygulanması ile tazminatın ödenmesinde yardımcı olan kişi olarak
tanımlanmıştır.
KDV Kanununun uygulanması bakımından
gerçek veya tüzel kişilerin sigorta şirketi, broker, sigorta acentesi veya tali
acente olup olmadığının belirlenmesinde, yukarıdaki Kanun hükümlerinde
belirtilen şartların varlığının araştırılması gerekmektedir.
Buna göre;
1- 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 2
inci maddesine göre sigorta aracılık hizmetleri faaliyeti yürüten Şirketiniz
tarafından sigorta şirketlerine sigorta muamelelerine ilişkin olarak verilen
hizmetler, KDV Kanununun 17/4-e maddesine göre vergiden istisnadır.
2- Sigorta şirketleri tarafından
Şirketinize ödenen komisyonun diğer sigorta aracılarına veya tali acentelere
aktarılan kısmı ise istisna kapsamında değerlendirilmeyerek KDV ye tabi
tutulacaktır.
3-
Sigorta acente ve brokerlarının aktifinde kayıtlı olan demirbaş veya nakil
vasıtalarının satış işlemi sigorta muamele işlemi kapsamında
değerlendirilemeyeceğinden, KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre KDV ye tabi
olacaktır.
III- VERGİ USUL KANUNU AÇISINDAN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu
maddesinde faturanın, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin
borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticari vesika olduğu hükme bağlanmıştır.
243 ve 246 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğlerinde, sigorta acente ve prodüktörleri ile sigorta ve reasürans
brokerleri tarafından sigorta şirketlerine sağlanan hizmetler nedeniyle ödenen
komisyon bedelleri için sigorta şirketleri tarafından "Sigorta Komisyon
Gider Belgesi" düzenleneceği ve acente, prodüktör ve brokerlerin bu
bedeller için ayrıca fatura düzenlemeyecekleri ve bu bedelleri sigorta komisyon
gider belgesine istinaden hasılat kaydedecekleri açıklanmıştır.
Yukarıdaki açıklamalara göre;
1- Başka bir sigorta acentesinden alınan
iş karşılığı düzenlenecek poliçe kapsamında sigorta şirketi tarafından sigorta
komisyon gider belgesi düzenlenmek suretiyle elde edilen aracılık hizmet
bedelinden iş getiren sigorta acentesine ödenecek komisyon için fatura,
2- Brokerin sigorta acentesinden veya
sigorta acentesinin brokerden aldığı işler karşılığında ödenen komisyonlar için
fatura,
3- Brokerin başka bir brokere yaptığı iş
karşılığında ödenen komisyonlar için fatura,
4- Sigorta acenteleri ile
brokerlerin aktiflerinde bulunan demirbaş ve nakil vasıtalarının satışı
durumunda bu satışlar için acenteler tarafından alıcıya fatura düzenlenmesi
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da
uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu
özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız
hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza
vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.
1 yorum:
deneme
Yorum Gönder