Elektrik Desteğinde Geri Adım mı?

Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgeli İşletmelere Elektrik Enerjisi Desteği

1-2010/478 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sağlanan Destek Uygulaması

Bilindiği üzere 29 Haziran 2010 tarih ve 27626 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2010/478 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 16 Temmuz 2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Turizm Yatırım Belgesi veya Turizm İşletme Belgesi almış yatırım ve işletmelerin tükettikleri elektrik enerjisi bedellerinin bir kısmının bütçeden karşılanmasına karar verilmişti.

Destek miktarı, belgeli yatırım veya işletmenin şantiye dönemi dahil tüketilen elektrik enerjisi giderlerinin; tesisin bulunduğu ildeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile kendi abone gruplarına uygulanan tarife arasındaki fark kadardı.

Bu destekten faydalanabilmek için il müdürlüklerine ilgili kararda yer alan belgelerle birlikte başvurulması gerekmekteydi.

2-2013/5265 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sağlanan Destek Uygulaması

6 Eylül 2013 tarih ve 28757 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2013/5265 sayılı Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi (ÇDKT) Belgeli İşletmelere Elektrik Enerjisi Desteği Hakkında Karar yürürlüğe girmiştir.

Bu karar ile sadece ÇDKT ile belgelendirilmiş turizm işletmelerinde, tüketilen elektrik enerjisi giderlerinin; tesisin bulunduğu ildeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile kendi abone grubuna uygulanan tarife arasındaki fark Bakanlık bütçesine konulan ödenekten karşılanır.

Bu destek 2010/478 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında bahsi geçen destekle aynı nitelikte olmakla birlikte aşağıda daha detaylı olarak belirteceğimiz üzere kapsamda önemli farklılıklar barındırmaktadır. Destekten yararlanmak isteyen belge sahipleri için başvuru mercii ile süreci, önceki Bakanlar Kurulu Kararındaki ile paraleldir.

3-Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisinin (Yeşil Yıldız) Tanımı ve Belgenin Alım Prosedürü

Özellikle son yıllarda çevre duyarlılığının artmasına paralel olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Turizm İşletme Belgeli Konaklama Tesislerine Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi Verilmesine Dair” 2008/3 sayılı tebliğ yayımlanmıştır.

Bu tebliğ ile sürdürülebilir büyüme kapsamında özellikle turizm sektöründe, çevrenin korunması, çevre bilincinin geliştirilmesi, turistik tesislerin çevreye olan olumlu katkılarının teşvik edilmesi ve özendirilmesi amacıyla, çevreye duyarlı konaklama tesislerinin sınıflandırılmasına ve belgelendirilmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Bu kapsamda mevcut turizm işletmesi belgelerindeki yıldızların yeşil olarak gösterildiği ve plaketlerinin üzerinde çevreye duyarlı tesis ibaresinin yazıldığı bir çevre etiketi (eko-label) uygulaması hayata geçirilmiştir.

ÇDKT Belgesi başvurusu, dilekçe ekinde aşağıdaki belgelerle birlikte Kültür ve Turizm Bakanlığına yapılır. Ayrıca başvuru sahiplerine 2008/3 sayılı Tebliğ ekinde yer alan Sınıflandırma formu uygulanır.

1-   İşletmenin çevre politikası ve eylem planını, bu plana uygun olarak yaptığı tüm faaliyetleri içeren rapor,

 2-   Tesiste eylem planını uygulayacak özel bir yetkilinin olması durumunda, bu kişiye ait uzmanlık belgesi ve tesiste çalıştığına dair belge, bu hizmetin bir uzmandan veya uzman firmadan alınması durumunda, bu uzman veya firmaya ilişkin belgeler, sözleşme örneği,

 3- İşletme tarafından, çevre bilincinin artırılması, çevresel tedbirlerin ve eylem planının uygulanmasını temin etmek için personele verilen eğitime ilişkin bilgi ve belgeler, eğitim programı, sertifikalar, personele dağıtılan ve ilan edilen doküman,

 4-   Çevreye duyarlı atık su planı, bu konuda ilgili idarenin yazısı,

 5-   Turizm konaklama işletmesinde kullanılan tüm tesisat, teçhizat ve donanımların koruyucu bakım ve onarımının periyodik olarak yaptırıldığına dair kayıtlar, bakım raporları,

 6-   İşletmenin, su tüketimi, ısıtma ve soğutma için enerji tüketimi, elektrik tüketimi ve genel enerji tüketimi konusunda verileri topladığına ve izlediğine ilişkin raporlar (Kapalı alan m2  başına enerji tüketimi veya geceleme başına ene rji tüketimi, aylık, üç aylık ve yıllık raporlar),

 7-   İşletmede kullanılan kimyasal maddelerin (hacim ve/veya ağırlık olarak) izlendiğine ve verilerin toplandığına ilişkin raporlar (Kapalı alan m2 başına tüketim veya geceleme başına  tüketim, aylık, üç aylık ve yıllık raporlar),

 8-   Tesiste ortaya çıkan atık miktarının (hacim ve/veya ağırlık) izlendiğine ve verilerin toplandığına ilişkin raporlar (Kapalı alan m2 başına tüketim veya geceleme başına tüketim, aylık, üç aylık ve yıllık raporlar),

 9-   Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisleri İçin Sınıflandırma Formunda ayrıntılı olarak belirtilen, kullanılan tesisat, teçhizat ve malzemelerin çevreye duyarlı olduğuna, bakımlarının düzenli yapıldığına ve tesiste yapılan çevreye duyarlı çalışmalara ilişkin üretici firmanın faturası, raporu, tanıtım broşürü, bakım yapan firmanın faturası, raporu, ilgili kurum ve kuruluşların yazısı, mühendislik, mimarlık raporu, ilgili meslek kuruluşunun raporu vb. evrak,

 10-  Çevreye duyarlılık konusunda sivil toplum kuruluşları, ilgili kurum ve kuruluşlarla yapılan işbirliği, koordinasyon çalışmalarına ilişkin evrak.

4-Değerlendirme

Yukarıda da görüldüğü üzere ÇDKT Belgesi sahibi olmak; önceden daha ziyade itibari bir fayda sağlarken, yeni Bakanlar Kurulu Kararı ile eskiden tüm turizm işletme ve yatırım belgesi sahibi olanların faydalanabildiği elektrik enerjisi desteğinden bundan sonra da faydalanabilmenin en önemli koşulu haline gelmiştir.

Öte yandan bu ani değişiklik mevcut destekten faydalanan işletmeler için bazı sakıncalar doğurabilecektir.

-          2013/5265 sayılı BKK’nın 7.maddesi ile 2010/478 sayılı BKK yürürlükten kalktığı için hali hazırda Çevreye Duyarlı Konakla Tesisi Belgesi olmayan firmalar bir anda elektrik enerjisi desteğinden faydalanamama durumuna düşmüştür. Ayrıca yeni destek kararında şantiye döneminde tüketilen elektrik enerjisi kapsama girmemektedir. Yeni BKK’daki destekten ancak bu belgeye sahip olduktan sonra başvurmalarına müteakip faydalanabileceklerdir. Aradaki bu süreç firmalar için önemli kayıp olacaktır. Dolayısıyla mevcut teşvikten yararlanmakta olan firmaların mağdur olmamaları açısından bir geçiş sürecinin tesis edilmesi faydalı olacaktır.

 

-          2010/478 sayılı BKK’da Turizm Yatırım Belgesi sahipleri de elektrik enerjisi desteğinden faydalanabiliyordu. Yani destek, henüz yatırım aşamasındaki firmaları da kapsamaktaydı. Yeni BKK ile elektrik enerjisi desteği sadece Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi sahiplerine verildiğinden yatırım aşamasında bu destekten faydalanılamayacağı sonucu ortaya çıkmaktadır. Yatırım aşamasında da önem arz eden bu destekten faydalanılabilmesi için ÇDKT Belgesinin henüz inşaat/yatırım halinde olan firmalar tarafından alınabilmesinin önü açılmalıdır.

5- Sonuç

Sonuç olarak, hem küresel hem de yerel anlamda büyük öneme sahip olan çevre faktörünün, işletmeler tarafından daha fazla göz önünde bulundurulması için devletin bir takım destekler sunması elbette çok önemlidir. Öte yandan, sektör için büyük önem arz eden elektrik desteğinin bir anda yürürlükten kaldırılması ve sadece Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi sahiplerine sanki yeni bir destek sağlanıyormuş gibi sunulması ve herhangi bir geçiş süreci öngörülmemesi hayal kırıklığı yaratmaktadır. Sektörün, maliyetlerini kontrol altında tutabilmesinde en büyük faydayı sağlayan bu desteğin önceden olduğu gibi turizm yatırım ve işletme belgesi sahibi işletmeler tarafından yararlanılmaya devam etmesi, bununla birlikte çevreye duyarlı konaklama tesisi belgesi sahibi işletmelere teşvik amaçlı olarak daha yüksek oranda elektrik enerjisi desteği sağlanması daha doğru olacaktır kanaatindeyiz.